Dạy văn, học văn là quá trình khám phá, tìm hiểu, cảm nhận cái đẹp. Cái đẹp trong văn chương bao giờ cũng bắt đầu từ cuộc đời nhà văn, đến tác phẩm, phong cách nghệ thuật, nhân cách con người …Trong chương trình phổ thông, do mục tiêu đào tạo, yêu cầu của chương trình và lứa tuổi học sinh nên mỗi phong cách nghệ thuật, mỗi nhà văn – nhất là những tác giả tiêu biểu – thường được giới thiệu rải rác, lần lượt từ lớp dưới đến lớp trên. Do đó, sự khám phá của những phong cách nghệ thuật bị ngắt đoạn, rời rạc.

Nhằm giúp cho người dạy – các giáo viên phổ thông, người học – các em học sinh và những bậc cha mẹ yêu thích văn chương quan tâm đến sự học của con cái khắc phục những khó khăn trên, xâu lại từng chuỗi ngọc văn chương mà những hạt ngọc trong chuỗi nằm rải rác lớp này, lớp khác của chương trình văn học cấp phổ thông, nhóm soạn giả chúng tôi – gồm những thầy, cô giáo từng giảng dạy lâu năm ở trường ĐHSP I , ở PTTH và một số cán bộ nghiên cứu, chỉ đạo bộ môn văn có kinh nghiệm ngành giáo dục – soạn bộ sách “NHÀ VĂN VÀ TÁC PHẨM TRONG TRƯỜNG PHỔ THÔNG”. Bộ sách cung cấp những kiến thức cơ bản, những tư liệu cần thiết và gợi ý , hướng dần những phương hướng, kỉ năng tìm hiểu, cảm thụ… về cuộc đời, sự nghiệp và những áng văn tiêu biểu của các nhà văn Việt Nam được giảng chính thức hoặc được nêu trong chương trình môn văn học ở trường phổ thông từ lớp 6 đến lớp 12 (ở PTTH, lấy chương trình và SGK Văn học ban KHXH làm căn cứ biên soạn). Từ đó, sách góp phần nâng cao chất lượng dạy và học môn văn chương trong phổ thông về tri thức, tâm hôn , tư tưởng cũng như các kĩ năng cảm thụ, thực hành văn chương cho thầy và trò.

Bộ sách gồm 35 tập. Trong đó có 9 tập giới thiệu nhà văn được giảng trong chương trình PT với tư cách tác giả (Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Nguyễn Đình Chiểu, Nguyễn Khuyến, Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh, Xuân Diệu, Nam Cao, Nguyễn Tuân, Tố Hữu) và các tập khác giới thiệu từng nhóm nhà văn trong cùng giai đoạn hoặc gần nhau về thể loại, bút pháp dưới học qua các tác phẩm ở các lớp khác nhau.

Mỗi tập gồm 4 bài:

Phần một: - Tóm tắt tiểu sử, sự nghiệp văn chương và phong cách nghệ thuật, nhất là các tác giả tiêu biểu (Trừ 3 tập về văn học dân gian)

Phần hai: - Gợi ý, tìm hiểu, phân tích từng tác phẩm được dạy được học trong từng lớp ( từ lớp 6 đến lớp 12)

Phần ba: - Tuyển chọn một số bài phân tích, bình giảng tác phẩm hoặc phong cách nhà văn phù hợp yêu cầu dạy và học trường PT.

Phần bốn: - Tuyển chọn một vài đề văn, dàn ý và bài viết tốt của học sinh

Kết cấu nội dung cuốn sách như vậy, người tuyển chọn và biên soạn muốn đưa tới bạn đọc nhiều góc nhìn khác nhau. Đồng thời, đó cũng là biện pháp hỗ trợ người đọc – nhất là các em học sinh – phối hợp hài hòa giữa tri thức cơ bản và mở rộng, nâng cao, hài hòa giữa kiến thức và kĩ năng, giữa tiếp nhận và thực hành văn chương.

Cái đẹp, bao đời nay vẫn luôn hấp dẫn, mời gọi người. Văn chương cũng vậy. Việc khám phá và cảm thụ văn chương cũng vậy. Việc khám phá và cảm thụ văn chương bao đời mà vô cùng hứng thú. Bạn đọc đang có trong tay cuốn NGUYỄN DU nằm trong bộ sách của chúng tôi. Hi vọng rằng cuốn sách sẽ nhanh chóng trở thành tri kỉ, tri âm, cùng chia sẻ với bạn những khó khăn và hứng thú trên con đường tìm hiểu, học tập văn chương, khám phá cảm nhận cái đẹp.

Mong muốn thì nhiều, nhưng khả năng có hạn. Do đó, cuốn sách không tránh khỏi những thiếu sót. Trong khi dùng sách , nếu thấy gì có thể bổ khuyết, xin bạn vui lòng góp ý cho chúng tôi để bộ sách ngày càng được bổ sung và nâng cao chất lượng.

NHÓM BIÊN SOẠN

MỤC LỤC

Phần một
TÁC GIẢ
THỜI ĐẠI, CUỘC ĐỜI, VĂN CHƯƠNG

Phần hai

GỢI Ý PHÂN TÍCH

    Chị em Thúy Kiều
    Mã giám sinh mua Kiều
    Trao duyên
    Kiều ở lầu Ngưng Bích
    Thúc Sinh từ biệt Thúy Kiều
    Kiều gặp Từ Hải
    Anh hùng tiếng đã gọi rằng
    Kim Trọng trở lại vườn Thúy
    Cửa ải Quỷ Môn    
    Đọc Tiểu Thanh kí
    Những điều trông thấy
    Chống bài Chiêu hồn
    Bài thơ người gảy đàn ở Long Thành

Phần ba

LỜI BÌNH

    Hai bông hoa mới nở
    Trong tay sẵn có đồng tiền
    Thay lời non nước  
    Bốn bề bát ngát xa trông
    Vầng trăng xẻ nửa
    Trai anh hùng gái thuyền quyên
    Nghiên ngang một cõi
    Điều đâu sét đánh
    Lời cảnh báo
    Bất tri tam bách dư niên hậu
    Bức tranh đời
    Lên trời xuống đất hết đường
    Quen mà hóa lạ

Phần bốn

ĐỀ VĂN, GỢI Ý VÀ NHỮNG BÀI LÀM VĂN CHỌN LỌC

    Đề văn và gợi ý  
    Những bài làm văn chọn lọc