Văn bản số 2411/BVHTTDL-DSVH ngày 17 tháng 6 năm 2015 của Bộ VHTTDL gửi Sở VHTTDL tỉnh Đồng Nai về việc lập hồ sơ đề cử Vườn Quốc gia Cát Tiên trình UNESCO công nhận là Di sản thế giới.
Vườn quốc gia Cát Tiên. Ảnh: internet
Theo đó, sau khi nhận được Công văn số 894/BC-SVHTTDL ngày 15/5/2015 của Sở VHTTDL tỉnh Đồng Nai báo cáo kết quả thực hiện và những thuận lợi, khó khăn trong quá trình lập hồ sơ đề cử Vườn Quốc gia Cát Tiên là Di sản Thiên nhiên Thế giới thời gian qua, đồng thời đề xuất đinh hướng tiếp tục lập hồ sơ đề cử mới để trình UNESCO công nhận là Di sản Thế giới trong thời gian tới, BỘ VHTTDL đã xem xét và có ý kiến như sau:
Thống nhất sự cần thiết phải kiện toàn Ban Chỉ đạo và Ban Nội dung xây dựng hồ sơ đề cử Vườn Quốc gia Cát Tiên; xây dựng đề cương khoa học lập hồ sơ di sản; thuê chuyên gia tư vấn nước ngoài; xây dựng chiến lược truyền thông, tuyên truyền về di sản.
Về việc lập hồ sơ đề cử Vườn Quốc gia Cát Tiên trong thời gian tới: Tại kỳ họp lần thứ 38 của Ủy ban Di sản Thế giới năm 2014 đã đưa ra “Quy trình tập trung – Upstream process” (tham khảo báo cáo của Trung tâm Di sản Thế giới tại websitehttp://whc.unesco.org/archive/2014/whc14-38com-9A-en.pdf) trong đó các Cơ quan tư vấn của UNESCO là Hội đồng quốc tế về Di tích và Di chỉ (ICOMOS) và Hiệp hội Bảo tồn Thiên nhiên Thế giới (IUCN) có thể hỗ trợ các quốc gia thành viên ngay từ giai đoạn đầu của việc lập hồ sơ đề cử để tránh diễn ra những sai sót không đáng có của quá trình lập hồ sơ di sản.
Đối với trường hợp xây dựng Hồ sơ đề cử Vườn Quốc gia Cát Tiên, sau nhiều năm chuẩn bị với 3 lần trình hồ sơ nhưng IUCN vẫn đưa ra khuyến nghị hồ sơ chưa đạt yêu cầu để Vườn Quốc gia Cát Tiên được công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới theo tiêu chí đa dạng sinh học. Vì vậy trong thời gian tới đề nghị Sở VHTTDL tỉnh Đồng Nai báo cáo UBND tỉnh Đồng Nai giao cho các cơ quan liên quan nghiên cứu việc mời chuyên gia của IUCN vào hỗ trợ việc lập hồ sơ đề cử Vườn Quốc gia Cát Tiên trình UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới theo trình tự sau đây:
Giai đoạn I, IUCN có thể thực hiện một chuyến khảo sát đánh giá thực địa tại Cát Tiên để bước đầu xác định Vườn Quốc gia Cát Tiên có đạt được Giá trị Nổi bật Toàn cầu hay không (thông qua việc xác định các yếu tố tạo nên giá trị của di sản, sự thỏa đáng của các nguồn tư liệu nghiên cứu, tính logic của phạm vi khoanh vùng bảo vệ). Sau chuyến khảo sát đánh giá thực địa, IUCN sẽ tư vấn đưa ra khuyến nghị nên tiếp tục theo đuổi việc xây dựng hồ sơ Cát Tiên với những nghiên cứu đã được xác định nêu trên như thế nào.
Giai đoạn II, IUCN sẽ đưa ra những tư vấn tổng thể về quá trình đề cử, các bước cụ thể tiếp theo trong việc thực hiện phân tích so sánh, vấn đề bảo vệ và quản lý, các lĩnh vực chuyên môn cần chú trọng khi soạn thảo hồ sơ đề đảm bảo Hồ sơ để cử Vườn Quốc gia Cát Tiên trở thành một trường hợp thực hành tốt của quá trình chuẩn bị hồ sơ di sản thế giới.
Bộ VHTTDL thống nhất giao Cục Di sản văn hóa phối hợp với Sở VHTTDL tỉnh Đồng Nai và các cơ quan liên quan tiếp tục triển khai việc lập hồ sơ đề cử Vườn Quốc gia Cát Tiên trình UNESCO công nhận là Di sản Thế giới trong thời gian tới.
